Özel güvenlik hizmetlerinde K9 kullanımı

Bilindiği gibi artık K9 lar Güvenlik birimlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Emniyet ve Jandarma birimlerinin Güvenlik hizmetlerinde k9 ları yoğun kullanması etkisini her geçen gün göstermekte, bu iki kurumun en büyük yardımcısı haline gelen k9 lar Özel Güvenlik Teşkilatı için de  önemli bir örnek oluşturmaktadır. Güvenlik Hizmetlerinin daha etkin hale getirmek için yapılan çalışmalar, Hizmet sağlayıcıların daha etkin GÜVENLİK UNSURLARI arayışlarını da beraberinde getirmiştir. Son yıllarda elektronik çözümler çok fazla artsada, fiziksel güvenlik enstrümanları halen etkinliğini  korumaktadır.

Dünyada Güvenlik UNSURLARI yelpazesinde basit bir jop ila ateşli bir silah arasında çok

geniş yelpazede yer alan K9 lar artık ülkemizde de de Güvenlik hizmetlerinin de vazgeçilmez

unsuru olmuştur.

5188 sayılı kanun ile birlikte özel Güvenlik Firmalarındaki artış, firmaları rekabet edebilmek için farklı hizmet arayışlarına sokmuştur. K9′ ların en sempatik güvenlik unsuru olmaları bir çok özel Güvenlik Firmasının da K9’larla ilgili uygulamalar yapmaya itmiş, ancak K9 hizmetlerinin kalitesi her geçe gün göz ardı edilmiştir.

Artan terör ve asayiş olayları, K9’ların daha da fazla yaygınlaşmasına neden olmuş, oldukça etkili olmalarına rağmen kontrolsüz büyüme de beraberinde bir çok sorunu getirmiştir.

Uygulama bu şekilde ilerlerken, özel Güvenlik Firmalarına ait bir kaç K9 ve İdarecisinin görev esnasındaki yanlış uygulamaları sonucu Emniyet özel Güvenlik Şubesi K9 özel Güvenlik uygulamalarını konu ile ilgili bir mevzuat hazırlanana kadar askıya almıştır.

Ne yazık ki bu askıya alma işleminin ardından geçen yaklaşık 6 yılda idare tarafından bir düzenleme de yapılamamamıştır.

Özel Güvenlik belirli bir çerçevede genel kolluk Kuvvetlerinin yardımcısı olsa da özel sektöre hitap ettiğinden MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ gibi bir kriteri de içermektedir. Bu sebeple K9 hizmetlerinden faydalanmak isteyen onlarca müşteri de bu hizmetten mahrum kalmış , BU YASAKLA SEKTÖR GİDEREK DARALMIŞTIR.

Güvenlik Sektöründe kullanılan yetiştirilen ve eğitilen K9’lar aynı zamanda Kolluk kuvvetleri için de yetiştirildiğinden bir çok firma bu tip üretimi bırakmış, sonuç itibarı ile kolluk kuvvetlerinin de K9 tedarik ağı adeta çömüş ve yurtdışı bağımlı hale gelmiştir.

Bununla birlikte bazı firmalar tamamen PRESTİJ /GÖSTERİŞ amaçlı olarak K9 hizmetlerine devam ETMEKTEDİRLER.

İLGİNÇ DÖNEMEÇ

Özel Güvenlik Sektöründe K9’lar ile ilgili  daralma devam ederken , Sivil havacılık Sektründe meydana gelen bir gelişme ilginç yansımalar bulmuştur.

Uluslararası uçak kargo taşımacılığı konusunda OVERSIZE olarak adlandırılan kargoların , yani stadandart X-ray cihazlarına girmeyen kargoların , ya ulusal otorite tarafından akredite edilmiş K9 lar ya da özel ve çok maliyetli cihazlar tarafından kontrol edilmesi zorunluluğu işi değiştirmiş durumdadır.
ANCAK  eğitilecek bomba köpeklerinin eğitim amaçlı da olsa patlayıcı maddelere ihtiyaç duyması da başka bir çıkmaza girilmesine sebep olmuştur.

TARTIŞMALAR BU ODAKTA DEVAM EDERKEN MEVZUAT SORUNU NEDENİ İLE OTORİTENİN BU KONUYU AŞMASI PEK OLAĞAN GÖRÜNMÜYOR. ZİRA SİVİL ELLERE PATLAYICI MADDE EMANET ETMEK HALEN GÜVENLİK SORUNLARI OLAN ÜLKEMİZ İÇİN BAŞKA FELAKETLERE SEBEP OLABİLİR.

 GÜVENLİK HİZMETLERİNDE K9 KULLANIMI KONUSUNDA ÜLKEMİZİN EN ESKİ VE TECRÜBELİ KÖPEK EĞİTMENİ OLARAK BİR ÇOK FARKLI MECRADA ELE ALDIĞIM ÇALIŞMAMI BİR KEZ DAHA KAMUOYUNA DUYURMA İHTİYACI HİSSETTİM.

GÜVENLİK HİZMETLERİ

1-)Önleyici Güvenlik Hizmeti

2-)Caydırıcı Güvenlik Hizmeti

3-) Operasyonel Güvenlik Hizmeti

4-) ADLİ Güvenlik Hizmeti

1-) ÖNLEYİCİ GÜVENLİK HİZMETİ

Bu hizmet şeklinde alınan güvenlik önlemlerinin niteliğinin Güvenliği ihlal etmek

isteyenlerin vaz geçmesine neden olacak kadar iyi olması anlamı çıkarılmaktadır.

Örnek olarak soygun yapmak isteyen bir kişinin yaptığı ön keşif sonrasında alınan

güvenlik önlemlerinden dolayı soygundan imtina etmesi önleyici bir hizmettir.

2-) CAYDIRICI GÜVENLİK HİZMETİ

Caydırıcı Güvenlik hizmeti ise güvenlik ihlali konusunda yapılan girişimde güvenlik

birimlerinin oldukça kararlı ve ani cevap vermesi sebebi ile ihlalden caymalarıdır.

Yine örnek olarak banka soygunu için girişimde bulunan bir kişinin güvenlik

birimlerinin hızlı ve güçlü tepki vermesi üzerine soygun girişiminden vazgeçmesi

gösterilebilir.

3-) OPERASYONEL GÜVENLİK HİZMETİ

Güvenlik ihlalinin meydana gelmesinin ardından güvenlik birimlerinin ihlali
gerçekleştirenleri sıcak teması bırakmadan yakalamaları da operasyonel bir güvenlik

hizmetidir. Bununla birlikte ihlal sona erdikten sonra güvenlik birimlerinin aldıkları bilgi

ve topladıkları deillerle yine operasyonel uygulama yapılmasıdır.

4-) ADLİ HİZMETLER

Yine güvenlik birimlerinin ihlal oluşmasının ardından savcı yardımcısı olarak

yaptıkları suçlu ve delillere ulaşma amaçlı yapılan uygulamalardır.

K9 LARIN GÜVENLİK HİZMETLERİNDE KULLANIMI

Güvenlik uygulamalarının farklı çeşitleri bize k9 ların güvenlik hizmetlerinde kullanımı

konusunda da ip ucu vermektedir.

KORUMA DEVRİYE KÖPEĞİ-PATROL DOG

1-) Önleyici Kullanım

(Seviye 1)

Güvenlik ihlalinin olması muhtemel noktalarda K9 larla alınan önlemler önleyici

kullanıma örnek gösterilebilir. Bu alanlarda K9 ların bulunması muhtemel tehlikelerin

oluşmasının engellenmesinde oldukça etkilidir.

K9-Koruma Köpeği son derece sosyal olmalı, sadece saldırgan hareketlere cevap vermelidir.

Bu tip eğitim düzeyindeki, yüksek kontrollü bir köpek Güvenlik Önlemlerine büyük katkı

sağlayacaktır. Bu seviyedeki kullanım mantığında köpeğin ısırma becerisinden çok itaati ve

caydırıcı görselliği ön plandadır. Bu sebeple bu seviyedeki kullanımda k9 lar belirlenmiş

noktalarda bekleme görevi icra ederler. 

Ancak bu hizmetin icrası sırasında bu köpeklerin iş köpeği olduğu unutulmamalı
idarecilerce bir pet gibi davranılmamalı, başkalarının da davranmasına müsaade

edilmemelidir. Zira sürekli aynı yerde yapılan bekleme ve devriye görevlerinde hayvansever

vatandaşlar köpekleri sempatik olarak görmektedirler.

Önleyici Kullanımda dikkat edilmesi gereken husus Meydana gelebilecek güvenlik

ihlallerinde Koruma seviyesinin yetersiz olmasından kaynaklanacak zaaflardır. Zira

köpeğimiz İdarecisinden bağımsız olarak görev yapmayı öğrenmemiştir.

2-) Caydırıcı Kullanım

(Seviye 2)

Güvenlik Hizmeti verilen nokta veya alanda tansiyonun yükselmesi durumunda k9

lar bu alana sevk edilerek, güvenlik ihlal girişimi/ riski oluşturan unsurların caydırılmasının

sağlanması amaçlanmaktadır.

Ancak unutulmaması gereken şudur; Caydırıcılık ile Tahrik etme arasındaki ince

çizginin gerek K9 idarecisi personelce, gerekse k9 un taktiksel kullanılmasını sağlayan

Yetkililerince oldukça iyi bilinmesi gerektiğidir.

Bu seviyede eğitim almış köpekler nokta bekleme görevinin yanı sıra devriye görevi

de atabilirler. Kalabalık Kontrolü görevi de bu seviyede bir kullanımdır. BU seviyedeki

kullanıma personelin tek başına devriye attığı bunun akıllı kalemlerle tespit edildiği dış alan

devriyeleri örnek verilebilir.

K9 lar devriye esnasında güvenlik personelinin de kendini güvende hisstemesini sağlayacağı

gibi, özellikle gece algılaması yüksek olduğundan ayrıca güvenlik personeline de yardımcı

olacaktır.

3-) Operasyonel Kullanım

(Seviye 3)

Yüksek Güvenlik Riski olan mecralarda Önerilen Kullanım biçimidir. Bu seviyedeki

kullanımda Güvenlik ihlali meydana geldikten sonra dahi K9 ihlali durdurmak, sonlandırmak

ya da ihlal boyutuna göre Kişi ya da kişileri etkisiz hale getirmek için kullanılabilir.

Operasyonel kulanım seviyesinde eğitim gören K9 lar büyük bir özgüven inşası ile

eğitilmişlerdir. İdarecisinden uzakta görev yapabilme becerilerine sahip olmuşlardır. Isırma

yetenekleri geliştirilmiştir. İtaat ve kontrolleri son derece üzt düzeydedir.Bu yüksek nitelikli

görev beklentisi çerçevesinde de ışığında da ileri düzeyde itaat eğitimine tabi tutulmuşlardır.

Bununla birlikte bu seviyede kullanım için de mesleki tecrübesi ve K9 bilgisi yüksek

personelin bu tip k9 ları idare etmesi gerekmektedir.

4-)Adli Kullanım

Bu tip kullanım sadece Savcı yardımcısı durumunda olan Polis ve Jandarma birimleri

için geçerlidir. Suç işlendikten sonra yürütülen soruşturma çerçevesinde Koruma Devriye

köpeklerinin aldıkları iz takibi eğitimi ile suçluya ulaşma çalışması veya belirli alanda syç

unsuru ekipmanların bulunması uygulamalarıdır. ( kovan , saldırganın kokusunun sindiği

eşya veya suç aleti)

K9-KORUMA KÖPEKLERİ EĞİTİM STANDARTLARI

A-) Sosyallik ve İtaat Eğitimi

K9 Koruma köpekleri Güvenlik hizmetlerinin çeşitliğinden dolayı son derece sosyal

olmalıdırlar. Gereksiz tepkiler yanlış davranışlar her güvenlik unsurunun yanlış kullanımı gibi

vatandaşta tedirginlik yaratabilir.

Bunun yanı sıra K9 ların sadece güvenlik ihlali durumlarından etkin olduğunun

vatandaşça benimsenmesini sağlama amacı ile Çok iyi sosyalleşme ve itaat eğitmelerinin

olması, k9 ların halkın arasında rahatça gezebilmesi, önleyici hizmet için kaçınılmazdır.

K9 lar için İtaat ve Sosyal davranış standartlarının kullanan birime göre ( polis-jandarma-özel

birim vb…) belirlenmesi gerekmektedir

K9 ların kullanım yerlerine göre minimum itaat ve sosyallik standartları belirlenmeli,

sertifikalandırılma bu sınav içeriğine göre idareci ile birlikte yapılmalıdır.

B-) Koruma Görevi Eğitimleri

Dünyada Güvenlik Hizmetlerinde Kullanılan K9 Koruma Görevi Standartları şu şekilde

belirtilmiştir.

a-) Nokta Bekleme ve Devriye Görevi

Görev sahasında güvenlik ihlali yaşanması durumunda köpeğin kullanılması

b-)Ani Saldırıya Tepki

Devriye esnasında veya bekleme noktasında aniden saldırı meydana gelmesi durumunda

köpeğin kullanımı

c-) Bul Havla –(Haber Ver )

Güvenlik alanı içerisine bir sızma olduğu şüphesi durmanda, saklanılması muhtemel yerlere

köpeğin yönlendirilerek kaçak şahsı bulması ve havlayarak İdareciye haber vermesi şeklinde

kullanım:

d-)Kaçanı Yakalama

Görev bölgesinde, şüpheli kişinin bir zarar verdikten sonra( hırsızlık, darp ve benzeri)

kaçmasını engellemek için köpeğin kullanımı

e-)Karşı Saldırıyı Etkisiz Hale Getirme

Saldırganın elinde bir nesne ile ( sopa bıçak yada silah ve benzeri…) güvenlik ekibine

saldırısının engellenmesi için icra edilen görevdir.

f-) Kalabalık Kontrolü ve diğer….

K9 DETEKTÖR HİZMETLERİ

A-) K9-PATLAYICI MADDE DETEKTÖRÜ HİZMETLERİ

Terör odaklarının en önemli hedeflerinden biri kalabalıkları dolayısı ile halkı

sindirmek, mevcut devlet otoritesini sarsmak veya tamamen ortadan kaldırmaktır.

Terör Örgütleri askeri, ekonomik sosyal vb birçok hedef belirlemektedir. Bu hedefler

terör örgütü üyeleri tarafından çoğu zaman uzun keşiflerle netleştirilmektedir.

Patlayıcı Madde Detektörü Köpekler’ in bu tehdidin engellenmesindeki rolü tabii ki

tartışılmaz. K9 ların taktiksel kullanımı çerçevesinde Detektör K9 ların kullanımı Güvenlik

Hizmetleri içerisinde daha da ön plana çıkmaya başlamıştır.

1-) Önleyici Kullanım

(Seviye 1)

Güvenlik ihlalinin Olması muhtemel noktalarda K9 larla alınan önlemler önleyici kullanıma

örnek gösterilebilir. Bu alanlarda K9 ların bulunması muhtemel tehlikelerin oluşmasının

engellenmesinde oldukça etkilidir. Keşif yapan terör örgütü üyeleri bu uygulama sebebi ile

önlem alınan yerde eylem yapmaktan vaz geçebilirler.

Önleyici Kullanımda Sürekli bir arama faaliyeti söz konusu değildir. Belirsiz zamanlarda

tesadüfi seçimlerle arama yapılması bu seviyenin en önemli özelliklerindendir. K9 sayısının

yetersiz olduğu durumlarda tercih edilen bir uygulamadır.

Arama yapan K9 sürekli aynı yerde ve aynı arama materyalleri üzerinde görev yapacağı

için profesyonelleşir. Ancak bu seviyede handikap köpeğin ezbere arama yapmasının

önlenmesini sağlayacak tedbirler alınması gerektiğidir.

2-) Caydırıcı Kullanım

(Seviye 2)

Caydırıcı Kullanım ise, Köpeklerin güvenlik önlemi alınan bölgede mümkün olan en

çok sayıda arama faaliyetinin yapılmasıdır.

Bu seviyedeki hizmetlerde köpek günlük kapasitesi oranında çalıştırılır. Belirli bir plan

çerçevesinde kapasitesinin tamamının kullanılması hedeflenir.

Bu uygulama seviyesinde son yıllarda iki K9 Bir idareci şeklinde efektif uygulama

yöntemlerine geçilmiştir. Köpeğin dinlenme dönemlerinde arama yapılmayacak olması,

arama öncesi yapılacak planlamanın önemini ortaya koymaktadır. Zira bu seviyede sistemli

bir arama faaliyeti yapıldığından dolayı köpeğin dinlenme saatlerinde arama faaliyeti duracak

güvenlik riski yükselecektir. Arama faaliyetleri esnasında yapılacak profilleme ( personelin

şüpheli kişi,araç,çanta,paket konusunda seçici olması) oldukça önemlidir. Yetkin K9 idarecisi

personel görev yapmalı, idareci personelin tahrip-sabotaj- ve benzeri terör faaliyetleri

konusunda son derece iyi eğitilmesi gerekmektedir. Köpekler maksimum kapasitede

kullanılacağından, idarecinin köpeğin arama faaliyeti içerisinde olup olmadığını, köpeğin

davranışlarını okuyarak anlaması gerekmektedir. 

Keşif halindeki art niyetliler açısından arama planı belirsiz olmalı ve moda mod zamanlama ile yapılmamalıdır.

3-) Operasyonel Kullanım

(Seviye 3)

Patlayıcı Madde detektörü Köpeklerin Güvenlik Hizmetlerinde Operasyonel Kullanımı

tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük tartışmalar yaratmış, yaratmaya da devam

edecektir. Bu kullanımda diğer kullanım şekillerinin yanı sıra ŞÜPHELİ durumlar için de

k9 lar kullanılmaktadır. Sözgelimi normalde her şüpheli çanta paket durumu emniyet yada

jandarmanın bomba imha ekiplerine bildirilir.Bomba uzmanları mevcut çanta , paket ve

benzerlerine riskin durumuna göre fünye ile müdahale ederler.

Son dönemde K9 ekipleri yine özel ekipmanlar ile bu tip şüpheli durumları öncelikle

k9 ların kontrolünden geçirmekte, akabinde bomba imha ekibi ile müdahale edilmektedir.

Zira her şüpjheli duruma fünye ile müdahale edilmesi de bir patlama olmasına sebep

olmakta, yakın çevrede çok ciddi önlem alınmakta, bu da bomba patlaması kadar toplumda

etki yaratmaktadır.

Operasyonel kullanıma diğer bir örnek de devlet başkanlarının ve ya yüksek güvenlik

önlemi alınması gereken kişi ve yerler için yapılan K9 uygulamalarıdır.

K9- Bomba Köpeklerinin Operasyonel Kullanım mantığı tüm risk oluşturan durumların

öncelikle K9 lar ile kontrol edilmesidir.

Örneğin tüm unutulmuş paketler, sivil havacılık uygulamalarında uçağa yüklenecek

xrayden geçemeyen her kargo, Yüksek güvenlik seviyesindeki bir tesise giriş yapacak her

araç , devlet başkanları toplantısı yapılacak bir tesisin denetimi vb…bu uygulamaya örnek

gösterilebilir.

Bu uygulamanın handikabı bu tip bir operasyonu yürütebilecek iyi bir K9 Biriminin

oluşturulması için gerekli zaman ve maliyetidir.

BUNUNLA BİRLİKTE SÜREKLİ BU İŞİ YAPAN BİRİMLERDE OLUŞAN GÖREV KÖRLÜĞÜ DE GİDERİLMELİDİR. ZİRA BU KADAR YOĞUN OPERASYONEL K9 BİRİMLERİ EN STRATEJİK HATALARI YAPMAKTADIRLAR

.

4-)Adli Kullanım

Patlayıcı Madde arama konusunda yetiştirilmiş köpekler , gömülmüş patlayıcı maddelerin

aranmasında, terör örgütlerinin sığınaklarının ele geçirilmesinde ve benzeri bir çok adli

uygulamada kullanılabilirler. Silah Mühimmat detektörü k9 lar suça karışıp gömülen veya

saklanan silah ve ona ait mühimmatın yerinin tespitinde de görev alabilirler.

Hattta bazı ülkelerde oldukça hassas düzeyde yapılan eğitim uygulamaları sonucunda ,

patlayıcı madde bulaşmış emtialar köpeklerce bulunarak , bu eşyalar üzerinden adli

soruşturmalar yürütüldüğü bilinmektedir.

Bununla birlikte yapılan patlayıcı madde veya bomba ihbarlarında görev alınması da bir nevi

adli operasyonlardır.

B-) K9-UYUŞTURUCU MADDE DETEKTÖRÜ HİZMETLERİ

Okullarımızı, üniversiteleri, konserler alanlarını, eğlence merkezlerini kısaca gençliği

tehdit eden Uyuşturucu maddeler konusunda uyuşturucu madde detektörü köpeklerin faydası

sanırım tartışılmaz. Uyuşturucunun aynı zamanda suç ve terör örgütlerinin gelir kapısı olduğu

düşünüldüğünde zarar kat be kat artmaktadır

1-) Önleyici Kullanım

(Seviye 1)

K9-narkotik köpeği ekiplerinin uyuşturucunun muhtemel geçiş güzergahi, muhtemel

kaçakçılık enstrümanları üzerinde plansız olarak yaptıkları ani uygulamalardır.

2-) Caydırıcı Kullanım

(Seviye 2 )

Caydırıcı Kullanım ise, Köpeklerin güvenlik önlemi alınan bölgenin girişinde mümkün

olan en çok sayıda araç ve paketlerin aranması şeklindedir. Köpeğin günlük perfornası

belirlenir ve dinenme araları verilerek tüm mesai süresince arama faaliyetlerine devam edilir.

Örneğin kaçakçılığın yoğun olduğu bir karayolunda seyir halindeki araçların

süphelenilenlerinin durudurularak arama yapılması caydırıcı kullanımdır.

3-) Operasyonel Kullanım

(Seviye 3)

Örneğin bir eğlence merkezi girişinde tüm çantaların aranması , , kargo aktarım

merkezlerinde belirli noktalardan gelen tüm gönderilerin kontrol edilmesi hava alanlarında

belirli noktalardan gelen uçak kargolarının ve yolcu bagajlarının tamamının taranması bu tip

kullanım içerisine girmektedir.

4-)Adli Kullanım

Adli Kullanım da gelen ihbarlar üzerinde mahkeme kararı veya savcının talimatı ile yapılan

arama lar örnek gösterilebilir.

K9 LAR SON DÖNEMDE OLDUKÇA YOĞUN KULLANILMAKTADIRLAR..

Ancak bu kullanım esnasında ilk etapta akla cevaplanması gereken iki önemli soru gelir.

1-) Güvenlik biriminin bünyesinde yeteri kadar K9 Ekibi var mıdır?

2-) K9 ekipleri doğru kullanılmaktamıdır ?

Her nekadar K9 ekipleri iyi eğitilmiş olsalarda yetersiz sayı, görev yükü veya yanlış kullanım

sonucunda hatalar olması kaçınılmazdır.  Özel Güvenlik Sektöründe halen de kullanılan K9 ların en önemli handikapı budur.

Bu sebeple K9 ekiplerinin son derece iyi eğitilmesi oldukça önemli olmakla beraber, ekip

planlaması ve K9 ekipleri kullanan emniyet ve askeri yönetim kademesinin de K9 ların

görev şekilleri sınırları yetenekleri ve kabiliyetleri konusunda son derece iyi ve doğru

bilgilendirilmelidirler.

K9 birimlerinin merkezce sık denetimi, düzenli göreve sevki , iş başı eğitimleri, sık sık yapılan

tatbikatlarda ekiplerin güven kazanmasında son derece önemlidir.